Dylematy i zapytania związane z żywieniem Waszych kotów dostaję niemal codziennie w wiadomościach i komentarzach. Bardzo często przewija się pytanie, ile karmy na dzień powinien dostawać mój kot? To nie takie proste. Odpowiedzi nie można udzielić, nie wiedząc co je kot, w jakim jest wieku, na ile jest aktywny i jaka jest jego sylwetka.
Wy sami dokonując jednak paru obliczeń, które zaraz Wam pokażę, możecie dowiedzieć się ile powinniście nakładać do kociej miseczki (oczywiście kot to nie maszyna, obserwujemy swojego zwierzaka). Przy okazji przyjrzyjcie się zachowaniom pokarmowym kota i przeanalizujcie błędy, które popełniacie.
I część
Zachowania pokarmowe kota
- kot to bezwzględny mięsożerca
- spożywa wielokrotnie posiłki przez całą dobę
- w miarę możliwości spożywa posiłki regularnie
- poluje na swoje posiłki
- posiłki są małe objętościowo (ptak, mysz)
- preferowane jest samotne spożywanie posiłku
Posiłek kota (na przykładzie naturalnego pokarmu)
- posiłek bogaty w białko zwierzęce
- umiarkowany poziom tłuszczu
- minimalna ilość węglowodanów
- gęstość energetyczna myszy 70 kcal
- koty jako mięsożercy wymagają w diecie:
- tauryny (tuszka mysia 7000 mg/1000 g s.m produktu)
- witaminy A (źródłem witaminy A u kotów mogą być tylko surowce pochodzenia zwierzęcego np. wątroba)
- kwasu arachidonowego (AA n-6) u kotów musi być dostarczany ze źródeł zwierzęcych
Kocie zmysły
- koty mają 500 kubków smakowych (człowiek 9000)
- nie wyczuwają smaku słodkiego, za to atrakcyjny jest słony i umami
- koty mają 60 – 70 mln komórek węchowych (człowiek 5 mln)
Najczęstsze błędy żywieniowe
- podawanie kotu roślinno- zbożowych pokarmów, zamiast mięsnych
- dawanie kotu 1-2 posiłków w ciągu dnia
- nakładanie dużych porcji na raz
- stały dostęp do pokarmu
- zmuszanie kotów do jedzenia bardzo blisko siebie
II część
Biorąc do ręki opakowanie karmy lub puszkę nie wszystkie informacje będą podane na tacy. Policzenie ich nie jest jednak specjalnie skomplikowane. Wystarczy na spokojnie kalkulator w telefonie i chwila czasu. No to do dzieła. Weźcie karmę, którą podajecie zwykle swojemu kotu i policzcie ze mną krok po kroku.
Obliczanie zawartości węglowodanów
Pierwszą informacją, której potrzebujemy do przeanalizowania karmy, jest obliczenie zawartości węglowodanów.
węglowodany -> 100% – (białko + tłuszcz+ popiół+ włókno-wilgotność)
-> musimy policzyć suchą masę
przykład: Gussto wołowina : białko 10,7%, tłuszcz 6,7%, popiół surowy 2,4%, włókno surowe 0,5%, wilgotność 79%
100% – (10,7+6,7+2,4+0,5+79) = 0,7%
wilgotność 79%, więc 100% – 79% = 21% -> u suchej masie 0,7% : 21% x 100 = 3,33% węglowodany w suchej masie
Obliczanie białka i tłuszczy w suchej masie
Teraz musimy policzyć białka i tłuszcze
-> liczymy suchą masę
przykład: Josera Filet wołowina/kurczak: Białko surowe 11,8%, Zawartość tłuszczu 5,4%, Włókno surowe 0,4%, Popiół surowy 2,0%, Wilgotność 79%
białko i tłuszcz z etykiety na puszce dzielimy przez suchą masę (100 % – wilgotność) i wynik mnożymy razy 100
11,8: (100-79%) x 100 =56,19% białko
5,4 :(100-79%) x 100 = 25,71% tłuszcz
Obliczanie gęstości energetycznej danej karmy
Kolejnym krokiem jest policzenie gęstości energetycznej
* gęstość energetyczna jest czasem podana przez producenta na opakowaniu
białko x 3,5 + tłuszcz x 8,5 + węglowodany x 3,5
przykład: Catz finefood cielęcina: Białko surowe 10,8%, Zawartość tłuszczu 6,5%, Włókno surowe 0,3%, Popiół surowy 1,8%, Wilgotność 80%
- białko 10,8% x 3,5 (kcal/g) = 37,8
- tłuszcz 6,5% x 8,5 (kcal/g) = 55,25
- wilgotność 80%
- węglowodany 100% – (10,8 + 6,5+1,8+0,3+80) =0,6
- węglowodany 0,6% x 3,5 (kcal/g) = 2,1
Gęstość energetyczna (EM) = 37,8 +55,25+2,1 = 95,15 kcal/100 g
Dzienne zapotrzebowanie energetyczne
Dochodzimy do ustalenia zapotrzebowania energetycznego naszego kota. Jak określasz jego aktywność? Czy wiesz, ile waży?
Zalecenia FEDIAF dla dorosłych kotów o normalnej aktywności są zgodne z rekomendacjami NRC (2006) zakładającymi dzienne zapotrzebowanie energetyczne na poziomie 100 kcal/kg m.c.0,67/dzień (253 kcal/dzień). Dla dorosłych kotów niewychodzących i/lub sterylizowanych
średnie bytowe zapotrzebowanie na energię jest szacowane na 75 kcal/kg m.c.0,67/dzień (189 kcal/dzień) (Fettman i wsp., 1997, Harper i wsp., 2001).
kot mało aktywny lub z nadwagą – zapotrzebowanie około 60 kcal
kot aktywny – zapotrzebowanie około 70- 80 kcal
kot bardzo aktywny – zapotrzebowanie około 90- 110 kcal
Przykład: kot ważący 4 kg, średnio aktywny, po zabiegu kastracji
70 kcal x 4 kg 0,67
70 kcal x 2,53 = 177,1 kcal na dzień
* w te 177,1 wlicza się wszystko czyli karma (podstawowa, uzupełniająca) i przysmaki
Inny sposób wyliczeń zapotrzebowania energetycznego
Możemy posłużyć się wyliczeniem RER i DER
RER (spoczynkowe zapotrzebowanie na energię) czyli ilość energii, która pokryje podstawowe funkcje życiowe kota
RER ->70 x masa ciała kota0,67
DER (dzienne zapotrzebowanie na energię metaboliczną psów i kotów)
DER = k x RER
k to współczynnik do przeliczeń (określamy stan naszego kota)
- dorosły kastrowany = 1,2
- dorosły niekastrowany = 1,4
- otyły, mało aktywny = 1,0
- wymagający odchudzania = 0,8
- + współczynniki na czas rui, ciąży, laktacji
Przykład: kot ważący 4 kg, średnio aktywny, po zabiegu kastracji
RER -> 70 x 4 kg 0,67
RER 70 x 2,53 = 177,1
DER (dorosły kastrowany) 1,2 x 177,1 = 212,52 kcal na dzień
Ile karmy dziennie dawać?
W naszym przykładzie kot średnio aktywny, ważący 4 kg ma zapotrzebowanie 177,1 kcal na dzień.
Tak, więc dotarliśmy do sedna: ile karmy dziennie ma dostawać nasz kot?
A) kot je samą karmę mokrą
EM (gęstość energetyczna) karmy mokrej Gussto kurczak to 97,03 Kcal/100g
Bazując na FEDIAF
177,1 kcal (zapotrzebowanie energetyczne) : 97,03 (gęstość kaloryczna) x 100 = 182,5g dziennie puszki
Bazując na wzorach RER, DER
212,52 kcal (zapotrzebowanie energetyczne) : 97,03 (gęstość kaloryczna) x 100 = 218,4g dziennie puszki
Tym samym wychodzi, że jeśli nie chcemy bazować tylko na jednym wyliczeniu, możemy podawać kotu 200g wynik (między 180g a 220g) mokrej karmy dziennie.
B) kot je suchą karmę
EM ( gęstość energetyczna ) karmy suchej Wild Freedom kurczak to 395,0 kcal/100g
więc 177,1 kcal (zapotrzebowanie energetyczne) : 395 (gęstość kaloryczna) x 100 = 44,8g suchej dziennie
Nie zapomnij śledzić Kotuszkowo na Facebooku i Instagramie
* wpis opracowany na podstawie : wytycznych FEDIAF (The European Pet Food Industry) stan aktualny na marzec 2019, wykładu dr Karoliny Holdy (Podstawy żywienia kotów) stan aktualny na grudzień 2019, Podręcznika dla lekarzy i studentów weterynarii, Podstawy żywienia psów i kotów, Michał Ceregrzyn